Veertien procent van de werknemers meldt jaarlijks burn-outklachten. Omdat een fikse burn-out gemiddeld 242 dagen verzuim oplevert, kost het niet alleen de werknemer zelf flink wat energie en tijd, maar zorgt het ook nog eens voor extra werk voor collega’s. Naast de verplichtingen die je als werkgever hebt, zijn er ook (kleine) dingen die je kunt doen om je medewerkers met een burn-out sneller terug te laten keren en burn-outs bij andere medewerkers te voorkomen.
Verplichtingen werkgever
Allereerst moet een werkgever aan een aantal verplichtingen voldoen. Zo draait een werkgever vrijwel altijd op voor de kosten van een burn-out doordat hij of zij het salaris zal moeten doorbetalen – burn-out valt onder de beroepsziekten en wordt niet vergoed vanuit de basisverzekering.
Daarnaast verplicht de Wet verbetering poortwachter de werkgever én werknemer om samen een Plan van Aanpak (PvA) op te stellen, waarin staat beschreven wat werkgever en werknemer gaan doen om de werknemer weer aan het werk te krijgen. Allebei de partijen moeten achter het plan staan.
Tijdens burn-out
Heeft een collega een burn-out of loopt hij of zij er al een tijdje tegenaan te hikken, dan kun je als werkgever veel doen om de werknemer te helpen. Begrip voor de situatie is misschien wel het allerbelangrijkst voor de werknemer. Wees benaderbaar en niet te opdringerig. Je werknemer moet zich veilig genoeg voelen om open te kunnen praten over de situatie, wat nodig is voor herstel. Realiseer je dat een burn-out in de meeste gevallen te maken heeft met zowel werk- als privé-omstandigheden. Kaart dit aan als de situatie en onderlinge relatie dit toelaten en geef ruimte om ook over de persoonlijke omstandigheden te kunnen praten – mits de werknemer daar behoefte aan heeft, natuurlijk.
Wees je er bovendien van bewust dat dit vaak een structureel probleem is, dat daardoor meer werknemers raakt. Dit is vooral het geval wanneer er meerdere mensen uit het team, de afdeling of het bedrijf met burn-outklachten te maken hebben. Praat daarom met andere werknemers om te onderzoeken hoe zij de werkdruk en de organisatie ervaren en bied de mogelijkheid om de situatie te verbeteren. Misschien is er met een paar kleine aanpassingen wel een grote verandering teweeg te brengen in hoe werknemers zich voelen en voorkom je op die manier dat andere medewerkers ‘sneuvelen’.
Na burn-out
Heeft een werknemer te maken met een burn-out? Zorg er dan voor dat er professionele hulp wordt gezocht en geef de rust en ruimte om helemaal bij te komen. Druk uitoefenen werkt niet bevorderlijk voor de situatie. Is het tijd voor re-integratie, begeleid hem of haar dan om rustig op te bouwen. In het PvA worden werktijden aangegeven; zorg ervoor dat de werknemer zich hieraan houdt en niet te snel weer opbouwt. Ook de typen taken kunnen helpen. Geef kleine klusjes die niet zorgen voor grote werkdruk.
Let er daarnaast op dat de werknemer zelf moet veranderen. Het is belangrijk om bepaalde vaardigheden aan te leren die een nieuwe burn-out helpen voorkomen. Mensen die eerder een burn-out hebben gehad, zijn er extra gevoelig voor om er nog eens een te krijgen. Niet omdat ze van de eerste niks hebben geleerd, maar omdat ze niet hebben geleerd om te gaan met de oorzaak van de eerste burn-out. Begeleid medewerkers – indien mogelijk – daarom in de volgende taken: grenzen aangeven, zwaktes durven toegeven, hulp durven vragen en levensgeluk en energiebronnen vinden.
Preventief
Ook preventief is er veel wat je als werkgever kunt doen om te voorkomen dat medewerkers met een burn-out thuis komen te zitten. Een burn-out ontstaat namelijk vaak als er sprake is van onbalans, bijvoorbeeld wanneer er geen balans is tussen wat de werknemer kan of waar hij behoefte aan heeft aan de ene kant, en de aard van het werk en de behoefte van het team aan de andere kant. Daarnaast is de werksfeer van grote invloed: in teams waar een slechte werksfeer hangt, is het risico op een burn-out vier keer zo groot. Het gaat dan niet alleen om pesterijen of ellebogenwerk, maar bijvoorbeeld ook wanneer er slecht afspraken worden gemaakt, waardoor er onduidelijkheid is – of als deze afspraken niet of slecht worden nagekomen.
Wat je verder kunt doen, is werkplezier stimuleren. Werknemers die met plezier naar hun werk gaan, krijgen minder snel of geen burn-out en zijn productiever. Teambuilding kan hier een grote rol in spelen. Kijk daarnaast naar bepaalde extra initiatieven, zoals sportopties en mindfulnesscursussen, en moedig aan om gezonder te leven (gezonde lunches, lunchwandelingen, ruimte om even weg te gaan van je werk of scherm). Spreek waardering uit voor je medewerkers en houd hen in de gaten. Vaak zie je een burn-out al van tevoren aankomen in de vorm van werkstress-symptomen. Denk bijvoorbeeld aan denkfouten, het overzicht verliezen, paniekaanvallen, minder sociale betrokkenheid, stemmingswisselingen, vergeetachtigheid, veel piekeren, emotionele uitbarstingen, afstand van werk en allesoverheersende vermoeidheid.
Nog even goed om te weten: hoe ontstaat een burn-out?
Burn-out is het resultaat van een lange tijd te veel spanning – vaak door bepaalde gebeurtenissen, verplichtingen en problemen. Het lukte de betreffende persoon niet om met die stress om te gaan of de situatie te veranderen. Daardoor verliest hij of zij het overzicht en is er geen grip meer op de situatie. De gewone dingen in het leven zijn lastig om te blijven doen. Duurt dit een lange tijd, dan is het mogelijk dat er een burn-out ontstaat.
